Haakse slijpers
De haakse slijper is een veel toegepast arbeidsmiddel in de bouw en in de metaalconstructie. De risico’s van deze arbeidsmiddelen zijn o.a.:
- Geraakt worden door de slijpschijf
- Het uit elkaar springen van de schijf
- Het vrijkomen van bramen
- Het vastlopen van de schijf
- Excessieve hand-arm trillingen
- Vrijkomen van stof
- Geluidsbelasting
Wetgeving en eisen
Elektrisch middelen die vanaf 1 januari 1995 op de Europese markt zijn gebracht dienen CE gemarkeerd te zijn. Daarnaast zijn er specifieke productnormen van toepassing, waaronder de NEN-EN-IEC 60745 1 t/m 3. Dit betreffen eisen aan handgereedschappen met een elektrische aandrijving en specifieke eisen aan slijpmachines, polijstmachines, etc. De NEN-Iso 525 en de NEN-EN 12413+A1 zijn productnormen voor de (gebonden) slijpmiddelen. De regels omtrent het veilig werken met de haakse slijper zijn vastgelegd in het arbeidsomstandighedenbesluit.
Eisen aan slijpschijven
Slijpschijven zijn gemaakt van een slijpmiddel van b.v. aluminiumoxide of siliciumcarbide. Het bindmiddel (vaak bakkeliet) zorgt voor de verbindende factor. In principe zijn er 2 soorten schijven, te weten doorslijpschijven en afbraamschijven. Het behoeft geen betoog dat dooslijpschijven niet voor afbraamwerkzaamheden mogen worden gebruikt. De dikte van de schijf dient te zijn afgestemd op het soort werk:
- Licht afbraamwerk: 3 tot 3,4 mm
- Uitslijpen lasnaden: 4 tot 4,5 mm
- Allerhande afbraamzaamheden: 4,5 mm of meer
Doorslijpschijven hebben een dikte van 3 tot 3,4 mm. De maximale diameter van slijpschijven bedraagt 230 mm en ze mogen een maximale omtreksnelheid hebben van 80 m/s. Op een slijspschijf moeten minimaal de volgende gegevens worden vermeld:
- Fabrikaat;
- Maximaal toelaatbaar toerental;
- Afmeting van de schijf;
- Hardheid en structuur;
- De vervaldatum tot wanneer de schijf gebruikt mag worden (bij bakelieten schijven).
Daarnaast wordt de het toerental ook aangegeven door middel van een kleurcodering in de vorm van een streep over de middellijn:
- Groen : 100 m/s (niet toegestaan voor handslijpen);
- Rood : 80 m/s;
- Geel : 60 m/s;
- Blauw: 40m/s.
Eisen aan de slijpmachine
De beschermkap van de slijpschijf dient ten minste 180° af te schermen. Op het typeplaatje dient de volgende informatie te staan: fabricaat, serienummer, maximale schijfdiameter, toerental en het jaar van fabricage. Een slijpmachine dient klasse II (dubbel geïsoleerd) te zijn.
De vastzetvoorziening
Een vastzetvoorziening of vastzetknop is bij de meester elektrische handgereedschappen toegestaan. Als voorwaarde geldt wel dat deze eenvoudig en snel uit te schakelen valt. Dit druist wel in tegen het Warenwetbesluit machines. Deze stelt namelijk dat als de bediener het de bedieningsknop loslaat, de machine buiten werking wordt gesteld. De meeste fabrikanten leveren ook machines zonder vastzetvoorziening. Steeds vaker zien wij ook dat deze machines worden voorzien van een nulspanningsschakelaar. Hiermee wordt dan voorkomen dat “vastgezette” slijpmachines waarvan de stekker wordt uitgetrokken opnieuw gaan draaien bij het aansluiten van de stekker.
Stofvrij werken
Blootstelling aan respirabel kwartsstof dient zoveel mogelijk bij de bron te worden aangepakt. Blootstelling kan worden beperkt door kan door afzuiging of verneveling van water. Veel fabrikanten hebben hiervoor specifieke oplossingen/hulpstukken beschikbaar.
Veilig werken met de slijpmachine
- Een gebruiksaanwijzing in de Nederlandse taal dient beschikbaar te zijn. Maak instructie te allen tijde aantoonbaar.
- Het toerental van de slijpschijf en de machine voor gebruik dienen met elkaar in overeenstemming te zijn. Het maximale toerental van de slijpschijf mag nooit overschreden worden.
- De afmetingen van de slijpschijf dienen overeen te stemmen met de specificaties van de machine. Gebruik geen verloopringen of adapters om een slijpschijf passend te maken. Let bij een bakeliet slijpschijf op de vervaldatum.
- Slijp zodanig dat de vonken en het slijpstof van het lichaam afgekeerd zijn.
- De afschermkap dienst te allen tijde gemonteerd te zijn.
- Het slijpen met beschadigde of versleten schijven is levensgevaarlijk.
- Houd bij het slijpen de voedingskabel weg van de slijpwerkzaamheden om doorslijpen ervan te voorkomen.
- Zet het werkstuk vast.
- Door te veel druk uit te oefenen, of te wrikken kan de slijpschijf uit elkaar
- spatten of vastslaan
- Gebruik te allen tijde de handgreep.
- Tijdens het afbramen is een hoek aan van minimaal 20graden tussen de slijpschijf en het slijpvlak wenselijk.
- De slijpmachine mag alleen in volledige stilstand worden weggelegd. Geremde slijpmachine voorzien van een geremde motor hebben de voorkeur.
- Bij slijpen komen vaak vonken vrij. Zorg ervoor dat er geen brandbare stoffen in de omgeving aanwezig zijn. Zorg in ieder geval voor adequate blusmiddelen in de nabijheid.
- Gebruik stofafzuiging bij het bewerken van steenachtige materialen, staal en andere te bewerkenmaterialen.
- Pas altijde de noodzakelijke PBM toe: veiligheidsbril, gehoorbescherming, veiligheidskleding en gebruik bij voorkeur handschoenen.
Keuren van slijpmachines
Een slijpmachine dient ten minste eenmaal per jaar door een deskundige keurmeester te worden gekeurd op goede werking, compleet zijn en eventuele beschadigingen. Meer informatie? Volg een praktische cursus keuren elektrische arbeidsmiddelen van Ingenium. Meer informatie? Bel ons op 088-2450000. Schrijf u nu in voor onze praktische cursus keuren elektrische arbeidsmiddelen volgens NEN 3140.