Waarom de NEN 9140?
De afgelopen jaren heeft de opkomst van elektrische voertuigen (e-voertuigen) en hybride voertuigen een aanzienlijke impact gehad op onder andere de automobiel sector. Hierdoor zijn er ook nieuwe complicaties ontstaan op het gebied van veiligheid. Bij het werken aan e-voertuigen zin er specifieke risico’s zoals kans op elektrische schokken of kortsluiting. Om ervoor te zorgen dat er toch een veilige werkplek is voor de technici en de monteurs, is er een gestandaardiseerde aanpak nodig. Hier komt de NEN 9140 in beeld. De NEN 9140 is een norm die is opgesteld om de veiligheid bij werkzaamheden aan e-voertuigen te waarborgen.
E-voertuigen bevatten hoogspanningssystemen, deze bevatten aanzienlijk hogere spanningen dan andere voertuigen met verbrandingsmotoren. Dit betekent dat de risico’s en gevolgen bij onderhoud, reparatie en andere werkzaamheden exponentieel hoger zijn. Levensbedreigende situaties kunnen ontstaan zoals elektrocutie, brandgevaar of explosies. De NEN 9140 is specifiek ontworpen om al deze risico’s te minimaliseren en zo de veiligheid te waarborgen.
Wat is NEN 9140?
De NEN 9140 is de Nederlands norm voor veilig werken aan elektrische en hybride voertuigen, specifiek gericht op hoogspanningssystemen. De norm beschrijft richtlijnen en voorschriften voor werknemers die onderhoud, reparaties en inspecties uitvoeren aan deze voertuigen. Het belangrijkste doel is om de werknemers te beschermen tegen de mogelijke gevaren.
De NEN 9140 beschrijft onder andere de volgende punten heel uitgebreid:
- Veilige werkwijzen: gedetailleerde procedures voor het spanningsvrij maken van voertuigen, aarden en kortsluiten van system, en veilig werken in de nabijheid van hoogspanningscomponenten.
- Vereisten voor kennis en bevoegdheden: De NEN 9140 maakt onderscheid tussen verschillende niveaus van vakbekwaamheid, zoals de ev-voldoende onderricht persoon (ev-VOP), ev-vakbekwame persoon (ev-VP) en ev-werkverantwoordelijke (ev-WV). Deze classificatie helpt bedrijven om de juiste verantwoordelijkheden te verdelen en de benodigde opleiding en training te waarborgen
- Gebruik van beschermende middelen: voorschriften voor het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) zoals geïsoleerde handschoenen, beschermkleding en speciaal gereedschap dat is ontworpen voor werken met hoogspanningssystemen.
NEN 9140:2024
De belangrijkste wijzingen in NEN 9140:2024 hebben voornamelijk te maken met de nieuwste ontwikkelingen in elektrische voertuigen, zo zijn er bijvoorbeeld hogere-voltage batterijsystemen. Dit heeft er toe geleidt dat de veiligheidsvoorschriften zijn uitgebreid en andere veiligheidsprotocollen voor het spanningsvrij maken. Daarnaast zijn er wijzigingen geweest in de vereisten voor vakbekwaamheid en opleidingen van werknemers.
Toepassingsgebied NEN 9140:2024
De NEN 9140 is te gebruiken bij het werken aan alle e-voertuigen met een hoogvoltsysteem aan boord. Binnen het toepassingsgebied van deze norm vallen ook de e-voertuigen voor transport van vracht of personen zonder RDW-toelating die voor hun aandrijving gebruik maken van laagspanning. Dit zijn:
- Bromfietsen, scooters en motorfietsen;
- Personenauto’s en bedrijfsauto’s;
- Vrachtauto’s en bussen;
- Getrokken materieel;
- Landbouw- en terminaltrekkers;
- Intern transportmaterieel;
- (land- en) bouwmachines;
Buiten het toepassingsgebied van deze norm vallen trolleybussen en rail gebonden voertuigen, vaartuigen en luchtvaartuigen. Het is verder wel mogelijk buiten het toepassingsgebied (delen uit) de NEN 9140 toe te passen.
Conclusie
De NEN 9140:2024 is een essentiële norm voor de automobiel sector en biedt een gestructureerd kader voor veilig werken aan elektrische en hybride voertuigen. Door de voortdurende technologische ontwikkelingen binnen de auto-industrie blijft de NEN 9140 zich aanpassen om ervoor te zorgen dat de veiligheid van werknemers gewaarborgd blijft. Bedrijven die voldoen aan deze norm verkleinen het risico op ongevallen en zorgen ervoor dat hun personeel goed is voorbereid op de uitdagingen van het werken met moderne elektrische voertuigen.
Praktische NEN 9140 cursus volgen?